چرا شرکتها و سازمانها به پسماند اهمیت نمی‌دهند؟

چرا شرکتها و سازمانها به همکاری با شرکتهای مدیریت پسماند اهمیت نمی‌دهند؟

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که اگر روزی زباله های اطراف ما جمع آوری و از محل زندگیمان دور نشوند، با چه مشکلاتی مواجه می‌شویم؟ از آغاز زندگی بشر، انسان‌ها زباله های محل زندگی خود را به جایی دورتر منتقل کرده و همه آن‌ها توسط طبیعت به مرور تجزیه شده و دوباره وارد چرخه طبیعت می‌شدند. در آن زمان، به دلیل جمعیت کم و همچنین طبیعی بودن موارد مصرفی، مواد زائد حاصل از آن مسئله مهمی نبود و نیازی هم به مدیریت نداشت. اما با گذشت زمان، شکل گیری شهرها، زیاد شدن جمعیت و ساخته شدن موادی که زباله‌هایشان در طبیعت به هیچ وجه تجزیه نمی‌شوند و تا سالهای سال به همان شکل اولیه خود می‌مانند، مدیریت پسماند را به امری بسیار مهم تبدیل کرد.

اما مدیریت پسماند دقیقاً چیست؟ در ساده‌ترین اصطلاح، می‌توان آن را جمع آوری، حمل و دفع زباله، فاضلاب و سایر مواد زائد تعریف کرد. تقریباً همه فعالیت‌های بشر، زباله، نخاله یا مواد زائد تولید می‌کنند؛ مانند زباله‌های شیمیایی، بیولوژیکی و رادیولوژیکی، که معمولاً این زباله‌ها در همان مراکزی که تولید می‌شوند، مدیریت و بازیافت نمی‌شوند. مدیریت پسماند شامل تصفیه پسماندهای جامد و مایع است. همچنین علاوه بر تصفیه به ارائه راه حل‌های مختلفی برای بازیافت مواردی می‌پردازد که در دسته زباله‌ها قرار نمی‌گیرند. بنابراین مدیریت پسماند در استفاده مجدد از زباله به عنوان یک منبع با ارزش هم فعالیت می‌کند. در این مقاله علاوه بر آشنا کردن شما با مفهوم مدیریت پسماندها و بیان مزایای آن، به علل نادیده گرفته شدن مدیریت پسماندها توسط شرکت‌ها، سازمان‌ها و… می‌پردازیم.

مزایای مدیریت پسماند

• محیط بهتر

احتمالاً بزرگترین مزیت مدیریت پسماند این است که در نهایت به داشتن محیط زیستی بهتر و تازه‌تر منجر می‌شود. واحدهای دفع زباله به ایجاد محیطی عاری از بیماری کمک کرده و در جهت رفاه حال مردم فعالیت می‌کنند. بعد از بازیافت زباله‌هایی که قابلیت استفاده مجدد دارند، موارد غیر ضروری به درستی و به روش صحیح و بهداشتی دفع ‌می‌شوند.

• کاهش آلودگی

وقتی زباله به روش صحیح مدیریت شود، صرفاً زباله‌های فیزیکی را از بین نمی‌برد؛ بلکه تأثیر و شدت گازهای مضر گلخانه‌ای مانند دی اکسید کربن، مونو اکسید کربن و متان را که اغلب از پسماندهای انباشته شده حاصل می‌شوند را هم کاهش می‌دهد.

• • ذخیره انرژی

بازیافت یکی از بزرگترین جنبه‌های مدیریت پسماند است و با گذشت زمان، به صرفه جویی در انرژی کمک می‌کند. یکی از بزرگترین موارد این مزیت را می‌توان در عمل بازیافت کاغذ پیدا کرد.

همه ما احتمالاً می‌دانیم که هزاران درخت برای تولید کاغذ بریده شده‌اند. وقتی یک کاغذ دست دوم برای ایجاد کاغذ جدید بازیافت می‌شود، نیاز به قطع درختان به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

• اشتغال‌زایی و ایجاد فرصت‌های شغلی

صنعت بازیافت به تنهایی صدها شغل ایجاد می‌کند. هرچه افراد بیشتری رویه «دوستداران محیط زیست» را در پیش گیرند، سازمان‌هایی که محصولات بازیافتی را تولید و می‌فروشند، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند. این امر ضمن ایجاد صدها شغل، تمرکز همگانی روی تفکیک زباله‌ها به جهت بازیافت را هم بالا می‌برد.

• کمک به ایجاد تفاوت

با مدیریت پسماند، در جامعه و جهان نیز تفاوت ایجاد می‌کنید. هیچ یک از ما نمی‌توانیم به طور کامل از شر زباله‌ها خلاص شویم؛ اما همیشه می‌توانیم اقداماتی در جهت سلامت محیط زیست اتخاذ کنیم. ما می‌توانیم با سعی در کاهش تولید زباله و یا استفاده مجدد از بعضی زباله‌ها، یک الگوی خوب برای افراد اطراف خود باشیم تا هر کدام به نوبه خود با سعی در تولید زباله کمتر، به کاهش زباله‌ها در سطح جهانی کمک کنند.

برخی از علل همکاری ضعیف شرکت ها و سازمانها با شرکت های مدیریت پسماند

اولین و مهمترین دلیلی که سازمان‌ها و شرکت‌ها به مدیریت پسماند اهمیت نمی‌دهند، آگاه نبودن از مزایای تصفیه زباله‌ها یا نداشتن اطلاعاتی در زمینه مضرات انباشته شدن زباله‌های صنعتی، شیمیایی و… در نزدیکی محل سکونت است. این فقدان اطلاعات تنها در سازمان‌ها نیست بلکه در زندگی روزمره مردم هم توجه خاصی به این قضیه نشده و همچنان آموزشی اصولی برای بازیافت و حتی تفکیک زباله‌ها در ایران وجود ندارد.

در کشور ما، روزانه هزاران تن زباله در مراکز صنعتی و… تولید می‌شوند؛ اما به دلیل فقدان قوانینی قاطعانه، نبود نظارت مستمر، عدم هماهنگی سازمان‌ها، عدم کنترل و اجرا، مدیریت پسماندها بسیار ضعیف عمل می‌کند. بنابراین باید قوانینی برای شرکت‌های زباله ساز مبتنی بر لزوم همکاری با شرکت‌های مدیریت پسماند شکل بگیرد. سپس مجریانی برای نظارت بر همکاری و هماهنگی بین شرکت‌ها و سازمان‌ها با شرکت‌های مدیریت پسماند، منصوب شوند.

جمع‌آوری زباله‌ها در کشور ما همچنان به روش سنتی است و تفکیک آن‌ها در منازل، سازمان‌ها، بیمارستان‌ها و… به ندرت صورت می‌گیرد و این روند کار بازیافت را ناممکن و دشوار می‌کند.

اولویت نداشتن مبحث مدیریت پسماندها در جلسات دولت و مدیران، یکی دیگر از عوامل ‌عدم توجه سازمان‌ها به شرکت‌های مدیریت پسماندها در کشور است.

در این مقاله به توضیح مدیریت پسماند، مزایای آن و بررسی برخی از علل‌ عدم توجه به این مبحث در جامعه، پرداخته شد. برای توقف این بی‌توجهی و ناآگاهی سازمان‌ها و مردم، بهترین پیشنهاد آموزش اصولی تفکیک زباله و بازیافت به دانش‌آموزان در مدارس و برای بزرگسالان از طریق برنامه‌های صدا و سیما است. اهدا جوایز به جهت بالا بردن انگیزه مردم برای تولید کمتر زباله و تفکیک زباله‌ها در خانه، یکی دیگر از راه حل های بالابردن آگاهی مردم است. از طرفی همچنان نیاز مبرمی به ایجاد قوانینی قاطعانه برای ایجاد هماهنگی و نظارت بر سازمانها و شرکت‌های مدیریت پسماند احساس می‌شود.